Μόνο σε παλιές φωτογραφίες ή σε ντοκιμαντέρ της τηλεόρασης μπορεί πλέον να δει ένας Ηπειρώτης πώς είναι το όρνιο, ο γυπαετός ή ο ασπροπάρης, αφού τα εντυπωσιακά αυτά αρπακτικά πουλιά που κάποτε αποτελούσαν συχνό θέαμα στον ουρανό μας σήμερα έχουν εξαφανιστεί και δεν είναι τα μόνα!
Η περιβαλλοντική ζημιά που προκαλούν και στην περιοχή μας, από τη μία η εκτεταμένη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων στην ύπαιθρο και από την άλλη το τακτικό «πότισμα» των καλλιεργειών με παράνομα φυτοφάρμακα – δηλητήρια που εισάγονται λαθραία από γειτονικές χώρες είναι ανυπολόγιστη και δεν είναι υπερβολή να τονιστεί ότι τελικά οι συνέπειές της επιστρέφουν στον ίδιο τον άνθρωπο μέσω των προϊόντων που βάζει καθημερινά στο πιάτο του.
Όλα τα παραπάνω, μάλιστα, ενδέχεται να οδηγήσουν σε καταδίκη της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στο οποίο έχει παραπεμφθεί η υπόθεση!
Το φλέγον αυτό θέμα συζητήθηκε εμπεριστατωμένα σε συνάντηση εργασίας που διοργάνωσαν στα Γιάννενα η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και το υπουργείο Περιβάλλοντος, στο πλαίσιο της οποίας προτάθηκε δέσμη μέτρων για την πρόληψη του φαινομένου της δηλητηρίασης της άγριας ζωής.
Χάθηκαν τα αρπακτικά…
Η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων που αποτελεί συχνή πρακτική και στην Ήπειρο είναι παράνομη και καταστροφική, καθώς μέσω αυτών εξοντώνονται μαζικά διάφορα είδη της άγριας πανίδας, ενώ έχει οδηγήσει στην εξαφάνιση, τουλάχιστον από την περιοχή μας, σπάνιων ειδών όπως οι πτωματοφάγοι γύπες, ο πληθυσμός των οποίων έχει μειωθεί δραματικά σ’ όλη τη χώρα, οι γυπαετοί, τα όρνια και ο ασπροπάρης που μέχρι πριν δύο – τρεις δεκαετίες τα έβλεπε κανείς παντού σχεδόν στην ύπαιθρο.
Κι αν υπάρχουν σε κάποια περιοχή λίγα τέτοια πουλιά, βρίσκονται κι αυτά στο χείλος της εξαφάνισης, με ό,τι συνεπάγεται κάτι τέτοιο για την υποβάθμιση της τοπικής βιοποικιλότητας.
Ημερίδα στα Γιάννενα
Τα παραπάνω τονίστηκαν στην ημερίδα της Ορνιθολογικής και του υπ. Ανάπτυξης που έγινε στο Συνεδριακό Κέντρο της Περιφέρειας Ηπείρου στα Γιάννενα, με τη συμμετοχή στελεχών δασικών υπηρεσιών, εκπροσώπων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, των τελωνειακών Αρχών, της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας, των Αστυνομικών Διευθύνσεων της Ηπείρου, της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας, των μετακινούμενων κτηνοτρόφων κ.λ.π..
Σ’ αυτήν παραβρέθηκαν επίσης ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου – Δυτ. Μακεδονίας Βασίλης Μιχελάκης και ο Γενικός Διευθυντής Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων Νικόλαος Παπαευθυμίου.
Στόχος της συνάντησης, που διοργανώθηκε στο πλαίσιο του Προγράμματος LIFE «Επείγουσα Δράση για την Ενδυνάμωση του Βαλκανικού Πληθυσμού του Ασπροπάρη και τη Διασφάλιση της Μεταναστευτικής του Διαδρομής», ήταν ο ενιαίος σχεδιασμός πρόληψης και καταστολής του φαινομένου της δηλητηρίασης της άγριας ζωής, μέσω της ανάπτυξης ενός εγχειριδίου διαδικασιών προς τις τοπικές αρμόδιες υπηρεσίες και φορείς της Περιφερειακής Ενότητας Ιωαννίνων.
Συγκεκριμένες προτάσεις
Στη συνάντηση έγιναν ενδιαφέρουσες εισηγήσεις και κατατέθηκαν συγκεκριμένες προτάσεις για την αντιμετώπιση του περιβαλλοντικού αυτού «εγκλήματος».
Οι ομιλητές Victoria Saravia και Χαρητάκης Παπαϊωάννου, εκ μέρους της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας παρουσίασαν αντίστοιχα τα αποτελέσματα του προηγούμενου Προγράμματος LIFE+ με τίτλο
«Η Επιστροφή του Ασπροπάρη» αλλά και τις δράσεις του νέου, με έμφαση σε αυτές που θα υλοποιηθούν στην Π.Ε. Ιωαννίνων για την καταπολέμηση της δηλητηρίασης.
Επίσης ο Νίκος Μπόκαρης, Προϊστάμενος του Τμήματος Διαχείρισης Άγριας Ζωής και Θήρας από κοινού με την Κωνσταντίνα Ντεμίρη, Υπεύθυνη Πολιτικής της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας και συντονίστρια της Ομάδας Εργασίας Ενάντια στα Δηλητήρια, αναφέρθηκαν σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο δράσεων που μπορεί να λειτουργήσει ως εγχειρίδιο διαδικασιών προς τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες και φορείς για τον περιορισμό της χρήσης δηλητηρίων.
Κίνδυνος καταδίκης
Πάντως, στις υπηρεσίες που ασκούν αρμοδιότητες προστασίας της υπαίθρου το πρόβλημα της παράνομης χρήσης και διασποράς δηλητηριασμένων δολωμάτων είναι γνωστό.
Λόγω, μάλιστα, της συχνότητας του προβλήματος και της κατάρρευσης του πληθυσμού προστατευόμενων ειδών της άγριας πανίδας το θέμα αποτέλεσε αντικείμενο προδικαστικής διαδικασίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, στο οποίο η Ελλάδα κλήθηκε να δώσει εξηγήσεις.
Η διαδικασία αυτή βρίσκεται πλέον στο στάδιο της «Αιτιολογημένης Γνώμης», δηλαδή ένα βήμα πριν την παραπομπή της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Φυτοφάρμακα – δηλητήρια
Πολύ σημαντική ζημιά στο περιβάλλον και στην άγρια πανίδα κάνουν επίσης τα τοξικά φυτοφάρμακα που τα τελευταία χρόνια, λόγω και της οικονομικής κρίσης, εισάγονται στην Ελλάδα από γειτονικές χώρες όπως η Βουλγαρία και η Τουρκία, όπου οι παραγωγοί τα βρίσκουν πιο φτηνά στη «μαύρη αγορά» και τα φέρνουν εδώ εκμεταλλευόμενοι τον ελλιπή έλεγχο των αρχών στα σύνορα, παρόλο που δεν γνωρίζουν τίποτα για τη χημική τους σύσταση!
Κατά τη συνάντηση στα Γιάννενα, στο θέμα αναφέρθηκε η Παναγιώτα Καρατζά από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, η οποία παρουσίασε την ηλεκτρονική συνταγογράφηση των γεωργικών φαρμάκων και μίλησε για το πώς οι έλεγχοι μπορούν να πατάξουν την παράνομη διακίνησή τους.
ΠΡΩΙΝΟΣ ΛΟΓΟΣ