Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και η παγκόσμια ενεργειακή κρίση που έχει προκληθεί, δημιουργεί νέα δεδομένα, σχέδια που είχαν μπει στα «συρτάρια» ξαναβγαίνουν, προγράμματα ανασχεδιάζονται, ενώ οι τοπικές κοινωνίες- ως ένα βαθμό βεβαίως- αρχίζουν να αναθεωρούν την άρνησή τους για την κατασκευή έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Το γεωπολιτικό «παιχνίδι» έχει ανοίξει για τα καλά και οι κυβερνήσεις αφενός «τρέχουν» να εξασφαλίσουν άμεσα ενεργειακή επάρκεια και αφετέρου να δρομολογήσουν μακροπρόθεσμες δράσεις, συμφωνίες και έργα για πλήρη απεξάρτηση από το φυσικό αέριο και την επαναφορά της αγοράς στην κανονικότητα. Το πρόβλημα όπως προαναφέραμε ξεπερνά τα όρια της Ελλάδος, η οποία αναζητά λύσεις είτε μέσω των ερευνών για κοιτάσματα στον εδαφικό της χώρο, είτε μέσω «ξεπαγώματος» του αγωγού East Med που αφορά άμεσα και την Ήπειρο, καθώς σε αυτή καταλήγει πριν ο αγωγός συνεχίσει την πορεία του για την Ιταλία.

Ενεργειακός κόμβος
Η Ήπειρος, από την απομόνωση των προηγούμενων δεκαετιών, μπορεί να μετατραπεί σε ενεργειακό κόμβο για την Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ένωση. Ταυτόχρονα όμως έχοντας τεράστιο δυναμικό για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειες, είναι σε θέση να ενισχύσει με πολύ μεγάλες ποσότητες ενέργειας το Ελληνικό ισοζύγιο, καθιστάμενη και η ίδια αυτάρκης. Το επενδυτικό ενδιαφέρον για κατασκευή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην Ήπειρο είναι τεράστιο. Υπάρχουν βεβαίως ζητήματα χωροταξικής κατανομής των νέων έργων, αλλά και ζητήματα που αφορούν το περιβάλλον και το ιδιοκτησιακό καθεστώς των εκτάσεων που δεσμεύονται.

Όπως και πρόσφατα υπογράμμισε ο «Π.Λ.», αν θέλουμε να επιταχυνθεί η κατασκευή Α.Π.Ε. και να μειωθούν οι αντιδράσεις, η Κυβέρνηση θα πρέπει άμεσα να προβεί στις απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις, ώστε να σταματήσει η υπονόμευση της Εθνικής προσπάθειας, είτε από τη «βουλιμία» των επενδυτών, είτε και από την υπερδιόγκωση των αντιδράσεων. Νέο νομοθετικό πλαίσιο Ήδη σε διαβούλευση έχει τεθεί νομοσχέδιο για την απλούστευση της αδειοδότησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, το οποίο σήμερα έχει τεθεί ως θέμα στη συνεδρίαση της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Ηπείρου.

Η συζήτηση του θέματος, γίνεται στη «σκιά» πλήθους αντιδράσεων που έχουν προκληθεί στο πρόσφατο παρελθόν για πολλά έργα που είχαν προγραμματιστεί και σπανίως οι τοπικές κοινωνίες συμφωνούν, με ιδιαίτερες μάλιστα αρνητικές γνώμες να συγκεντρώνουν τα αιολικά πάρκα.

Τέσσερα «ναι», τρία «όχι»
Χθες στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Ηπείρου, για μια ακόμη φορά το κύριο «μενού» ήταν Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Από τις επτά επενδύσεις, θετικές γνωμοδοτήσεις εκδόθηκαν για τις τέσσερις, χωρίς και για αυτές να λείπουν οι «ενστάσεις» από συμβούλους της μειοψηφίας. Και οι τέσσερις αφορούν φωτοβολταϊκούς σταθμούς, δύο στη Ράχη Στέρμου του Δήμου Σουλίου, μία στο «Φελίκι» Δήμου Νικολάου Σκουφά και μία στη θέση «Λιθάρι-Φλαμουριά» Παραμυθιάς. Οι αρνητικές γνωμοδοτήσεις αφορούν ένα αιολικό πάρκο στη θέση «Αετός» Άρτα και δύο φωτοβολταϊκά πάρκα στη θέση «Ματζούρα» Μαργαριτίου και Πετροράχη» Αμμοτόπου Άρτας, για τα οποία εκφράστηκαν ενστάσεις για τη χωροθέτησή τους, προς επιβεβαίωση ότι αν δεν υπάρξουν σταθεροί «κανόνες», σεβαστοί από όλους, τα πράγματα δεν θα εξελιχθούν όπως το απαιτούν οι συνθήκες.

Οι μονάδες βιοαερίου
Ένα εξίσου σοβαρό πρόβλημα αφορά τις μονάδες παραγωγής βιοαερίου, οι οποίες παράγουν μεν ενέργεια, ταυτόχρονα όμως και εφόσον έχουν πρώτη ύλη τα κτηνοτροφικά/πτηνοτροφικά απόβλητα προστατεύουν το περιβάλλον από τη ρύπανση. Χθες για μια ακόμη φορά η Επιτροπή Περιβάλλοντος βρέθηκε αντιμέτωπη με ένα τέτοιο ζήτημα, το οποίο επί της ουσίας δίνει λύση στο μεγάλο πρόβλημα των πτηνοτροφικών αποβλήτων στον κάμπο Λαψίστας. Είχε κατατεθεί προς γνωμοδότηση ο φάκελος της ΜΠΕ για μονάδα παραγωγής βιοαερίου από βιομάζα και σταθμού συμπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας- θερμότητας ισχύος 0,999 ΜWel, με χώρο εγκατάστασης το έλος Λαψίστας. Τελικά το θέμα για περαιτέρω διευκρινίσεις αναβλήθηκε για επόμενη συνεδρίαση, χωρίς αυτό βεβαίως να αλλάζει τη γενική εικόνα της αρνητικής προδιάθεσης που υπάρχει, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το συνολικό όφελος.

Τα υδροηλεκτρικά Εκτός από τον ήλιο και τον αέρα, η Ήπειρος έχει μεγάλες δυνατότητες παραγωγής ενέργειας και από τα υδάτινα συστήματα. Τα υδροηλεκτρικά έργα, έχουν μάλιστα και ένα πλεονέκτημα, το οποίο δρα συνδυαστικά με τα αιολικά και τα φωτοβολταίκά πάρκα. Μπορούν να παράγουν ενέργεια σε διαστήματα που δεν υπάρχει ήλιος και αέρας, καλύπτοντας ένα μέρος της ζήτησης, που σήμερα αναπληρώνεται μέσω εισαγωγών. Κι εδώ όμως οι αντιδράσεις είναι ίδιες, αρκετοί επενδυτές λειτουργούν με τους δικούς τους νόμους και η Πολιτεία είναι εκείνη που καλείται τώρα να ξεκαθαρίσει άπαξ δια παντός το τοπίο.

• Να σημειωθεί ότι το Σάββατο στα Γιάννενα ο Σύνδεσμος Μικρών Υδροηλεκτρικών Έργων πραγματοποιεί Γένική Συνέλευση, κατά την οποία θα γίνει αναφορά και στις προοπτικές του κλάδου. Το στοίχημα του East Med Όπως προαναφέρθηκε το μεγάλο «στοίχημα» για την Ελλάδα, είναι η κατασκευή της αγωγού East Med, o oποίος μπορεί να καλύψει σε φυσικό αέριο σχεδόν όλη την Ήπειρο, η οποία τώρα -καλώς εχόντων των πραγμάτων- την επόμενη διετία περιμένει δίκτυα υγροποιημένου φυσικού αερίου μόνο σε μεγάλες πόλεις, αρχής γενομένης από τα Γιάννενα. Μετά το αρχικό «μούδιασμα» που υπήρξε από την αρνητική θέση που είχαν πάρει οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, ο πόλεμος στην Ουκρανία άλλαξε τα δεδομένα και το έργο άρχισε και πάλι να μπαίνει στο δημόσιο διάλογο και μάλιστα φαίνεται να επιταχύνονται οι διαδικασίες.

Ενδεικτική της αλλαγής του κλίματος που υπάρχει είναι η χθεσινοβραδινή τηλεδιάσκεψη του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια με τους ομολόγους του Κύπρου Γιάννη Κασουλίδη, Ισραήλ Yair Lapid, και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, Antony Blinken, στο πλαίσιο του σχήματος 3+1 (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ + ΗΠΑ), με επίκεντρο την ενεργειακή συνεργασία.

Μετά το πέρας της συνδιάσκεψης ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας επιβεβαίωσε ότι ένα από τα θέματα που συζητήθηκαν ήταν η ενεργειακή και την ηλεκτρική σύνδεση μεταξύ της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ, μέσω του γνωστού αγωγού EastMed, αλλά και της ηλεκτρικής διασύνδεσης Euro-Asia Interconnector. «Αυτά τα δύο έργα, όπως είναι γνωστό, ακολουθούν την ίδια γεωγραφική όδευση», σημείωσε ο Υπουργός.

ΠΡΩΙΝΟΣ ΛΟΓΟΣ